Meditatie heeft een positief effect op de geestelijke gesteldheid. Regelmatig mediteren kan depressie verminderen, de compassie met andere mensen vergroten en de concentratie verbeteren. Ook op het lichaam heeft meditatie een gunstig effect. Meditatie heeft een versterkende werking op het immuunsysteem, verlaagt de bloeddruk, helpt de behoefte aan slaap verminderen en heeft tal van andere gezondheidsvoordelen. Eigenlijk is regelmatig mediteren iets wat we onze gezondheid verplicht zijn, net als tandenpoetsen.
Hoe mediteer je?
Wanneer je nog niet gewend bent te mediteren, kan het een lastige bezigheid lijken. Want wat is mediteren eigenlijk precies? Wellicht geloof je dat meditatie inhoudt dat je 20 minuten lang stil in de lotushouding moet zitten en dan helemaal geen gedachte mag hebben. Maar het tegendeel is waar. Iedere poging die je doet tot meditatie heeft eigenlijk al een gunstig effect op het welzijn. Dat mag in iedere houding: rechtop zittend op een stoel of kruk, in de kleermakerszit op een kussentje of liggend op een matje zijn veelgebruikte meditatiehoudingen.
Drie veelgebruikte meditatietechnieken
1. De bodyscan
De bodyscan is een oefening waarbij je stukje bij beetje met je aandacht langs je lichaam gaat. Meestal beginnend bij de voeten: hoe voelen mijn rechtse tenen aan, mijn linkse tenen, mijn voetzolen, mijn enkels? Je let hierbij op gewaarwordingen in het lichaam, zoals tintelingen, druk, warmte of koude… Meestal ga je hierbij van de voeten naar het hoofd, maar het kan ook andersom. De nadruk ligt op de bodyscan bij het ervaren van het lichaam, niet het nadenken hierover. Het is een toegankelijke manier om vanuit het hoofd (het denken) meer in het lichaam, het zijn en het nu te komen. De geest komt dan vanzelf tot rust.
2. Ademhalingsoefeningen
Er zijn verschillende ademhalingsoefeningen. Soms let je alleen op je ademhaling, bij andere gaat het er bijvoorbeeld om om de uitademing een bepaald aantal tellen te laten duren, de adem bepaalde momenten vast te houden of te visualiseren dat de ademhaling rond het lichaam een bepaalde richting op draait. De bodyscan en de ademhalingsoefening zijn voor beginners zeer geschikte voorbereidingen op de stilte-meditatie:
3. De stilte-meditatie
De meer traditionele wijze van mediteren houdt in, dat je gedachten, gewaarwordingen en beelden in je geest voorbij laat trekken, zonder erop in te gaan. Het kan hierbij helpen om een focuspunt in je lichaam te kiezen van waaruit je deze zaken als het ware waarneemt: dit kan bijvoorbeeld het hartgebied zijn, maar ook het zitvlak of het midden van het hoofd. Dwaalt je aandacht af, dan kun je hiermee rustig en geduldig teruggaan naar dit centrale punt in je lichaam.
Naarmate je vaker en langer meditatie-oefeningen doet, zal het proces gemakkelijker worden en worden de periodes tussen de gedachten langer.
Geleide meditaties en cursussen
Mocht je na het lezen van dit artikel behoefte hebben aan meer informatie of begeleiding, dan kunnen we van harte aanbevelen om eens een (online of real life) cursus meditatie te volgen. Op Youtube en andere plaatsen op Internet zijn tal van cursussen en audio-oefeningen vindbaar.
